فدراسيون كوهنوردي و صعودهاي ورزشي جمهوري اسلامي ايران

هيات كوهنوردي و صعود هاي ورزشي  استان گيلان


جهت یابی بدون ابزار در کوهنوردی

تهيه، تنظيم و گردآوري  : فرزين غلامين

مربي فدراسيون كوهنوردي و صعودهاي ورزشي ج.ا.ا


مسئله جهت يابي وپيداكردن موقعيت درمكانهاي مختلف،ازديربازذهن بشررا،به خودمشغول كرده است.زماني كه بشراوليه،غارهاي محل سكونت خودرا ترك مي نمود و به منظور تهيه غذا يا آذوقه ازمكانهاي زندگي خود فاصله مي گرفت، بالطبع باروشي ساده وابداعي    مي توانست،مسيرخودراپيدانموده وبعدازانجام فعاليت روزانه،به محل زندگي خودبازگردد.اين روش هاي ساده واوليه،به مرور چپايه هاومباني جهت يابي نوين راتشكيل داد. بعدازابداع وسايل نقليه موتوري،مانند:خودروها،كشتي ها،هواپيماووسايل دورپرداز، همچون فضاپيماهاو.... مسلماًمسئله درست رفتن ودرست پيمودن مسيرودرنهايت درست بازگشتن، ازاهداف اوليه آدمي بوده وهست.طي ساليان دراز، روشهاي پيچيده اي بدين منظورابداع شد؛ كه جديدترين آنها روش موقعيت يابي بااستفاده ازده هاماهواره اي است، كه بدين منظور پرتاب شده است ودرمدارهايي گردزمين،مي گردند.سامانه هايي مانند:GPS (آمريكا) وGloness (روسيه) ازاين مقوله است.بديهي است كه روش هاي پيشرفته، نيازمند صرف هزينه بيشتروكسب  دانش تخصصي ويژه است واين نه ازعهده همگان بر  مي آيدونه لازمه هركسي خواهدبود.

تفاوت بین سمت و جهت

جهات نسبت به وضعیت فرد تغییر نمی کنند و ثابت هستند ولی سمتها به وضعیت قرار گرفتن افراد یا مکان ها بستگی دارند و متغیر هستند. جهات اصلی عبارتند از : از شمال – جنوب – شرق – غرب

جهات فرعی عبارت اند از : شمال غربی – شمال شرقی – جنوب شرقی – جنوب غربی

سمتهای اصلی عبارتند از : جلو ، عقب ، راست ، چپ

سمتهای فرعی عبارتند از : راست جلو ، چپ جلو ، راست عقب ، چپ عقب

واضح است که پیدا کردن جهت به عنوان مبنای ثابت اهمیت دارد و پس ازتشخیص جهت است که سمتها ارزش می یابند برای پیدا کردن جهات ، یافتن یکی از آنها کافی است و سایر جهت ها نسبت به آن سنجیده می شود.

روش هاي جهت يابي تقريبي بدون استفاده ازابزاروادوات تخصصي

درزیر به چندروش ساده كه مي توان بااستفاده ازآنهاوبدون داشتن وسايل ويژه،جهت يابي جغرافيايي راباتقريب مناسب به دست آورد؛ اشاره مي شود.

1- روش كشاورزان(كاربرد درروز)

گردش ظاهري روزانه خورشيدوتابش آن، هميشه موردتوجه كشاورزان بوده است.باتوجه به اين حركت،ميزان تابش خورشيدبرتنه درختان درتمام سطح آنها، يكسان نيست. درنيمكره شمالي، طرف روبه جنوب پوست درختان به ويژه درخت بيدوچنار، آفتاب زدگي بيشتري داردوطرف روبه شمال آنها،سبزتراست وكمترآفتاب زده است. كشاورزان ازقديم الايام باتوجه به همين مطلب ساده، جهت خودرابه طورتقريبي تعيين مي كنند.

2- روش مسلمانان(كاربرد هم درروز , هم درشب)

الف ـ محراب مساجد

محراب كليه مساجد امروزي دقيقاًومساجدقديمي تقريبا،ًدرجهت قبله واقع شده است ومسلمانان روبه محراب ودرحقيقت روبه قبله،نماز مي گزارند.باتوجه به محراب،مي توانيم جهت هاي جغرافيايي خودرابه دست آوريم.باتوجه به اينكه طول جغرافيايي مكه،حدود40درجه شمالي است وغربي ترين طول جغرافيايي ايران،در44درجه شمالي واقع شده است.درهرنقطه ازايران كه قرارداشته باشيم،قبله تقريباً درجهت جنوب غرب قرارداردوبادانستن اين موضوع،به راحتي مي توانيم بارؤيت محراب مساجد،جهت هاي ديگرراتعيين كنيم.توجه كنيدكه دربرنامه هاي كوهنوردي،مي توان باپرسيدن جهت قبله ازروستاييان(براي اقامه نماز)،پي به جهت هاي جغرافيايي هم برد.

ب ـ قبرستان

قبريك فردمسلمان بايدطوري كنده شود؛كه اگرميت رادرآن بخوابانيم وصورت وي رابه سمت راست بگردانيم،چشمان وي به سمت قبله باشد.پس دركشورهايي مانندايران،كه قبله درجنوب غربي آنهاقراردارد؛بايدميت راطوري دفن كرد،كه پاي وي به سمت جنوب شرقي وسر وي،به سمت شمال غربي باشدومعمولاًبالاي قبررابخشي فرض مي كنند؛كه سرميت درآن قسمت قرارداردوجهت      نوشته هاي موجود برروي سنگ هاي قبرنيز،ازسر ميت به طرف پاهاي وي است.بدين ترتيب مي توان بارسم خطي فرضي،درجهت عمودبرقبروايستادن درراستاي آن خط فرضي،به طوري كه دست چپ مان به سمت سرميت يابالاي قبرباشد.جهت شمال جغرافيايي رادراين حالت،باكمي انحراف به چپ،درروبه رويمان قرارمي گيردتعيين نمود.

3- روش گل آفتابگردان(كاربرد درروز)

گل آفتابگردان،جزو خانواده گياهان نوردوست(فوتوتروپ)بوده وبه همين دليل معمولاًجهت خميدگي ساقه وجهت قرارگيري گل آن،به سمت آفتاب است.درنيمكره شمالي،كه ايران درآن قراردارد؛جهت پشت اين گل،جهت تقريبي شمال مي باشد.

4- روش لانه مورچگان(كاربرد هم درروز وهم درشب)

مورچگان براي استفاده بيش ازحرارت نورخورشيد،معمولاًسوراخ لانه خودراطوري حفرمي كنند؛كه به سمت آفتاب باشدوخاك حاصل ازحفاري لانه خودرا،معمولاًدرجهت عكس مي ريزند.دركشورهاي واقع درمناطق معتدله شمالي،معمولاًخاك لانه درقسمت شمالي سوراخ ريخته مي شودوبه اين ترتيب مي توان جهت تقريبي شمال رادريافت.

5- روش گلسنگ ها یا خزه ها(كاربرد درروز و شب )

درمناطق معتدله شمالي،درجنگلها ومناطق مرطوب،مخصوصاًبرروي ديواره هاوسنگهاي كناررودخانه،تراكم گل سنگ وخزه هادرقسمت روبه شمالي،بيشترازقسمت روبه جنوبي است.درمناطق معتدله جنوبي،برعكس اين موضوع صادق است. درست همین حالت در مورد خزه درختان نیز صادق است.

6- روش برف ويخ(كاربردهم درروز وهم درشب)

درمناطق معتدله شمالي باقي مانده برف ويخ زمستاني،معمولاً تا اواخرتابستان درقسمت شمالي مناطق مرتفع كوهستانها،باقي مي ماند. زيرا آفتاب خوردگي آن كمتراست.به قسمت آفتاب گيرمناطق كوهستاني(يال هاي آفتاب خور)،كه درمناطق واقع برنيم كره شمالي زمين، درجهت جنوب قراردارداصطلاحاً "برآفتاب" وسمت غيرآفتاب گيركوهها را "برنسار" مي گويند.

7- استفاده ازساعت عقربه دار(كاربرد درروز)


يك عدد ساعت مچي عقربه دار رابركف دست ويابرروي يك سطح تقريباً صاف،به حالت افقي قراردهيد.ساعت راطوري بچرخانيد،كه عقربه ساعت شماربه طرف خورشيد،قرارگيردوسايه عقربه،كاملاً درزيرخودعقربه بيافتد.براي دقت بيشترمي توان ساعت رابرروي زمين قرارداد وسپس

كبريتي راكنارساعت درزمين فروكرد؛به طوري كه سايه

كبريت،درست روي عقربه ساعت شماربيافتد.

در ادامه خطي فرضي را درنظربگيريد؛كه ازعددساعت12گذشته وبه مركزساعت برسد.نيمساززاويه تشكيل شده،ازعقربه ساعت شماروخط فرضي فوق،جهت جنوب جغرافيايي رانشان مي دهد.البته اين وضعيت فقط براي نيمكره شمالي زمين،معتبراست.درنيمكره جنوبي،خط ساعت12به طرف خورشيدقرارداده مي شودونيمساززاويه عقربه ساعت شماروخط ساعت12،امتدادتقريبي شمال جغرافيايي خواهدبود.

8- یافتن جهت های اصلی با استفاده ازستارگان (كاربرد درشب)

باپيداكردن جهت دقيق ستارگان ازراه رصدآنها يااستفاده ازوسايل نجومي،مي توان جهت دقيق شمال جغرافيايي راپيداكرد.اماپيداكردن ستارگان درآسمان بدون استفاده ازوسايل نجومي،خودمي تواندراهنماي جهت شمال،باشد.براي انجام اين منظورمي بايست، حداقل باچندصورت فلكي آشناباشیم .

9- استفاده ازجهت وزش باد (كابردهم درروز وهم درشب)

اگرجهت وزش بادهاي دائمي يك منطقه رابدانيد؛مي توانيدازآن درجهت يابي،استفاده كنيد.الگوهاي ثابتي براي وزش باد،درسراسردنيا وجوددارد.امااين الگوها،هميشه درتمام مدت سال،به يك صورت نيست. درجايي كه اغلب بادشديدي دريك مسيرمشخص              مي وزد،گياهان وهمه درختان ممكن است به يك سوخم شده باشند؛كه به اين ترتيب شاهدي براي تعيين جهت وزش باد،هستند.پرندگان وحشرات،لانه هاي خودرادرسمت مخالف باد،مي سازند.عنكبوت ها،نمي توانند درباد،توربافي كنند.برف وتوده هاي شن،درمقابل بادهاي دائمي باطرح ويژه اي،رانده مي شودوتوليدنقاب هاي برفي ياشني مي نمايد.

10-جهت یابی با استفاده از یک تکه چوب


این متد ساده، دقیق و شامل چهار مرحله است. در شروع یک چوب یک متری به عنوان  شاخص بیابید سپس:

1- شاخص را در زمین فرو کنید. بر روی سایه انتهایی شاخص تکه سنگی برای علامت گذاری بگذارید.2- به مدت 10 الی 15 دقیقه صبر کنید تا سایه چند سانتی متر حرکت کند. انتهای شاخص را به همان طریق قبلی نشان کنید.     3 - یک خط مستقیم میان این دو نقطه بکشید. این خط امتداد شرقی غربی را نشان میدهد .4- حالا پای چپ خود را بر روی سنگ اول و پای راست خود را بر روی سنگ دوم قرار دهید، روبروی شما سمت شمال را نشان می دهد.

البته برای جلوگیری از هرگونه اشتباه لازم است به یک نکته توجه کنید که صبح زود و یا نزدیک غروب، زمان مناسبی برای تعیین جهت از این طریق نیست.

11- جهت یابی به کمک ماه


برای جهت یابی توسط ماه ابتدا باید بدانیم که در نیمه ی اول ماه هستیم یا نیمه ی دوم ؛ روش تشخیص آن نیز به قرار زیر می باشد:

دو سر هلال ماه را با یک خط فرضی به هم متصل می کنیم و آن خط آنقدر ادامه می دهیم تا به زمین برسد اگر شکل بدست آمده از این کار p انگلیسی بود در نیمه ی اول ماه هستیم و اگر شکل بدست آمده q انگلیسی بود در نیمه ی دوم ماه قرار داریم

_حال اگر در نیمه ی اول بودیم طرف کوژ (برآمده) هلال جهت مغرب را نشان می دهد.


_و اگر در نیمه ی دوم ماه بودیم طرف قعر ( تو رفتگی ) هلال مغرب را نشان می دهد.

روش دیگر : در يک شب مهتابي چوبي را داخل زمين فرو کنيد. با سنگ نوک سايه را علامت بگذاريد. ده دقيقه بعد با سنگي ديگر نوک سايه جديد را علامت بگذاريد. دو نقطه را به هم وصل کنيد اين خط مسير شرق- غرب را نشان ميدهد.

پيدا کردن جنوب توسط ماه: خطي را بين دو تيزي هلال ماه رسم کرده و آن را تا زمين امتداد دهيد. انتها يا امتداد اين خط نقطه جنوب را در موقعيت شما نشان ميدهد.

12- جهت‌یابی با درختان


از آن‌جا که سمت شمالی درختان در معرض آفتاب کمتری است ، درختان در این سمت شان  شاخ‌ وبرگ کمتری دارند.به دلیل آن‌که آفتاب بیشتر از سمت جنوب می‌تابد، درختان در طرف جنوب بهتر و بیشتر رشد می‌کنند. وجود درختانی مانند صنوبر سیاه و سفید، راش، بلوط، درختان آزاد، شاه بلوط هندی، افرا نروژی و درخت اقاقیا صحت این مسئله را ثابت می‌کند. این درخت‌ها در جنوب بیشتر دیده می‌شوند.پوست درختان قدیمی در سمت رو به آفتاب(جنوب) معمولاً نازک‌تر است.پوسیده بودن یک طرف از اکثر درختان جنگل، جهت شمال را به ما نشان می‌دهد؛ سمت پوسیده شمال است.به خاطر نوع تابش خورشید، شاخه‌های جنوبی اکثر درختان افقی‌تر و شاخه‌های شمالی عمودی‌ترند.در کوه‌های سنگی، کاج‌های انحناپذیر در شیب جنوبی، و صنوبرهای انگلمان در شیب شمالی می‌رویند.معمولاً درختان برگ ریز در شیب‌های جنوبی تپه‌ها می‌رویند و سراشیب‌های شمالی همیشه سبز است.زمینِ اطراف ریشه‌ی درختان، به سمت جنوب سست‌تر و توخالی‌تر از قسمت شمالی است. پس زمین به سمت شمال سفت‌تر بوده و به خشکی زمین جنوبی نیست.رشد پوشش گیاهی در سمت جنوبی تپه‌ها بیشتر از سمت شمالی خواهد بود.

13-روش درختان بریده شده


همانطور که می دانید عمر درخت را از روی دایره های تنه درخت حساب می کنند . چون باران ، برف و … از طرف شمال می بارد و از طرف دیگر خورشید از طرف جنوب می تابد . همیشه یک طرف تنه درخت خوب رشد می کند و طرف دیگر رشد خوبی ندارد ، بدین جهت دایره های تنه درخت بصورت منظم و موازی نیستند آنطرف از دایره های تنه درخت که به هم دیگر نزدیکتر می باشد شمال و طرف دیگر جنوب را نشان می دهد .توجه: به درختی نگاه کنید که ریشه‌اش در زمین باشد، نه به کنده‌ای که بریده شده و بر زمین افتاده!

مسير‌يابي در طبيعت

مسير‌يابي در طبيعت به معني موثر عمل كردن روي مسير در حد توان افراد گروه از نقاط پاكوب تا روي قله است. به جز تجربيات مربوط به مكان‌يابي و ناوبري، كوهنوردان بايد قادر به تعبير وضع هوا و شرايط برف (قبل و طول سفر) باشند تا با مهارت كامل از روي نقاط مختلف عبور كنند و سرنخ‌هايي را كه طبيعت حين حركت به آنها مي‌دهد درك كنند.

جمع‌آوري اطلاعات در مورد راه

بهتر است قبل از عزيمت، تا مي‌توانيد اطلاعات بيشتري در مورد راه جمع كنيد. با جغرافيا و آب و هوا و حتي تاريخچه منطقه‌اي كه تيم عازم آن است آشنا شويد. مخصوصاً اگر تيم مي‌خواهد مدتي در منطقه بماند. هر رشته كوه ويژگي‌هاي خاص خود را دارد كه روي مسير‌يابي تاثير مي‌گذارد. كتاب‌هاي راهنماي كوهنوردي هم با گذشت زمان، قديمي مي‌شوند. سعي كنيد آخرين چاپ آنها را تهيه كنيد به آخرين اطلاعات پيش‌بيني وضع هوا و شرايط برفي توجه داشته باشيد.

كوهنورداني كه قبلاً در منطقه بوده‌اند، مي‌توانند اطلاعات خوبي در مورد مسير و مشكلات مسير‌يابي بدهند. بررسي سايت‌هاي كوهنوردي هم بد نيست. در نقشه‌هاي مختلف نظير نقشه‌هاي اداره خدمات جنگل‌ها، نقشه راه‌ها، نقشه هوايي، كروكي‌ها و يا نقشه‌هاي توپوگرافي منطقه، جزييات مفيدي را مي‌توان يافت. مناطق صعود پر طرف‌دار ممكن است استراحتگاه‌هايي براي كوهنوردان داشته باشند كه حاوي اطلاعات منظمي در مورد منطقه هستند.پاره‌اي از اطلاعات را مي‌توان از افراد محلي گرفت. در آغاز فصل زمستان، خطر ريزش بهمن روي شيب‌ها زياد است.با مقامات و ادارات گوناگون در مورد راه‌ها و مسيرها، مخصوصاً در نقاط محدود و جهت قوانين عبور و شرايط كمپ زدن تماس بگيريد.

مشاهده راه‌هاي دسترسي

با چشم باز و با توجه، به طور دائم كوهستان را از نظر مسيرهاي صعود بررسي كنيد. يك چشم‌انداز كوهستان مي‌تواند مجموعه‌اي مثل يال‌ها، صخره‌ها، برف چال‌ها و درجه شيب كوه را نشان دهد. هميشه سرنخ‌هايي براي راه‌ها جستجو كنيد، مثل انتخاب يال‌هايي با درجه شيب پايين‌تر، به جاي ديواره‌هايي كه داراي گسل، شكاف، سكو و يا تنوره‌هايي از ميان خود به طرف بالا هستند. نقاط قابل صعود را جستجو كرده و سعي كنيد آنها را به يكديگر وصل نماييد.

اگر راه دسترسي در پاي كوه است از چشم‌اندازهاي مختلف آن را بررسي كنيد.گاهي حضور برف بيانگر شيبي با زاويه مناسب صعود است، چرا كه برف روي مسيرهايي با زوايه بالاتر از 50 درجه باقي نمي‌ماند. برف و بوته‌هايي كه روي صخره‌هاي دورتر قرار دارند. محل خوبي براي پياده‌روي بين تاقچه‌هاي كوچك روي خود هستند. برفي كه گاهي در فاصله دور روي كوه به نظر مي‌رسد ممكن است يخ باشد.

همیشه مراقب خطرات احتمالی باشيد.درکوهستان همیشه اولین اشتباه می تواند آخرین اشتباه باشد

برف چال‌ها و يخچال‌ها را از نظر خطر ريزش بهمن و صخره‌ها را از نظر ريزش احتمالي سنگ بررسي كنيد. از مسيرهايي با نقاط بهمني و يا خطر ريزش سنگ، در ساعات سرد شب و يا صبح زود سريعاً بگذريد. از اين مناطق به هنگام ريزش باران عبور نكنيد.اگر عبور از مسير انتخابي مشكل است قبل از دير شدن، راه‌هاي احتمالي ديگر را بررسي كنيد.

در مورد بازگشت فكر كنيد

هميشه مسئله بازگشت را در نظر بگيريد. اگر بالا رفتن از جايي آسان است، لزوماً پايين آمدن آن آسان نخواهد بود. همچنين ممكن است پيدا كردن راه بازگشت نيز آسان نباشد. از جي پي اس و ارتفاع‌سنج استفاده كنيد و در صورت نياز، راه را علامت‌گذاري كنيد. به اين فكر كنيد كه اگر هوا تاريك شد گروه كجا خواهد بود و آيا مي‌شود در آن از چراغ پيشاني استفاده كرد. به نقاط كمپ اضطراري، منابع آب و عوامل ديگري كه بازگشت را راحت‌تر و مطمئن‌تر مي‌سازد، فكر كنيد.

گام استراحت

سرعت آرام و يكنواخت، انسان را به قله مي‌رساند. در مسيرهاي شيب‌دار، روي برف و در ارتفاعات، گام استراحت، سرعت قدم‌ها را كنترل كرده و خستگي را كاهش مي‌دهد. جاي توقف‌هاي ممتد در مواقعي كه پاها و شش‌ها احتياج به وقفه دارند، از اين تكنيك استفاده كنيد.بدين منظور، هر گام را به يك لحظه كوتاه توقف كامل خاتمه دهيد تا استراحتي به پاي خود داده باشيد.

يك پاي خود را براي قدم بعدي به جلو حركت دهيد. صاف بايستيد و در حالي كه به پاي پشتي اجازه مي‌دهيد كه تمام وزن بدن را تحمل كند، نفس خود را بيرون دهيد.پاي عقبي خود را بكشيد و راست كنيد تا توسط استخوان پا حمايت شويد، نه توسط ماهيچه‌ها، احساس كنيد كه وزن شما روي استخوان‌ها و پا قرار گرفته است. اكنون كاملاً استراحت كرده و به ماهيچه‌هاي پاي جلوي خود اجازه استراحت بدهيد. مخصوصاً ماهيچه‌هاي ران، اين لحظه آني استراحت، هر چقدر هم كه كوتاه باشد باعث رفع خستگي ماهيچه‌ها مي‌شود.سپس يك نفس بگيريد و پاي عقبي خود را براي گام بعدي به جلو بياوريد. و تمام اعمال را براي پاي ديگر خود تكرار كنيد.

تنفس خود را با حركات پا هماهنگ كنيد با هر گام، يك بار تنفس كنيد. نفس بگيريد و گام برداريد. در حيني كه در حال استراحت دادن به پاي جلوي خود هستيد و روي پاي عقب قرار داريد، نفس را بيرون دهيد. اين شكل تكراري را در طول صعود حفظ كنيد. تعداد تنفس در هر گام بستگي به سختي كار و درجه خستگي شما دارد.

راه رفتن

قبل از رسيدن به پاكوب، به پاها، باسن و كمر و شانه‌هاي خود تمرين كششي دهيد. مقداري آب بنوشيد. كوله‌پشتي و كفش‌ها را مناسب بدن خود سازيد تا از بروز توقف‌هاي اجباري بعدي جلوگيري كنيد.از جيب‌هاي بيروني كوله‌پشتي براي قرار دادن وسايلي كه مكرراً در طول روز استفاده خواهند شد مثل آب، بلوز، تنقلات، كلاه، دستكش، گتر، عينك آفتابي و چراغ پيشاني استفاده كنيد. كلنگ و باتون‌هاي خود را در قسمت خارجي كوله‌پشتي قرار دهيد تا براي عبور از نقاط دشوار در دسترس باشد.در آغاز، آهسته حركت كنيد تا بدن گرم شود و قبل از شروع به عرق كردن لباس‌هاي خود را كم كنيد.صعود از ارتفاعات را آهسته و با استيل مناسب انجام دهيد و در شيب كم سرعت را بالا ببريد.

استراحت‌های بین راه

استراحت‌ها سرعت و آمادگي بيشتري به بدن مي‌دهد. فقط هنگام خستگي توقف كنيد. در غير اين صورت روحيه گروه را براي رسيدن به قله پايين مي‌آوريد.در ساعات اوليه حركت كه بدن سر زنده و آماده است فاصله بين استراحت‌ها را هر 1 تا 5/1 انتخاب كنيد. در حالت ايستاده و يا تكيه داده استراحت كنيد و كوله خود را از روي دوش پايين بياوريد. نفس‌هاي عميق بكشيد و چيزي بخوريد و بنوشيد. هميشه بدن خود ر از نظر آب بي‌نياز نگه داريد و در هر توقف آب بنوشيد.

زمان‌هاي متفرق شدن گروه براي دستشويي را اعلام نماييد چرا كه ممكن است افرادي بر اثر خجالت كشيدن نياز خود را عنوان نكنند و اولين توقف شما براي اين كار بايد آخرين نقطه داراي امكانات توالت باشد.در طول يك روز راهپيمايي گروه مي‌تواند بعد از هر دو ساعت يا بيشتر يك استراحت كامل بكند. نقاطي را براي استراحت انتخاب كنيد كه امتيازاتي مانند دسترسي به آب، محل قرار دادن كوله‌پشتي‌ها و چشم‌انداز خوب دارند.

بازگشت

در حركت به طرف پايين، قدم‌ها بدون احساس خستگي سرعت مي‌گيرند. در هنگام فرود، وزن بدن و كوله‌پشتي روي ران‌ها، زانو پاها فشار مي‌آورد.با چند روش از بروز صدماتي مثل تاول، صدمات زانو، زخم انگشتان پا، كبود شدن ناخن‌ها، سردرد و درد كوله‌پشتي جلوگيري نماييد:

قبل از حركت ناخن‌هاي خود را بگيريد. بند كفش‌ها را مخصوصاً در قسمت بالاي كفش سفت كنيد تا از حركت پا درون كفش و فشرده شدن انگشتان جلوگيري نماييد.در هنگام وارد آمدن هر گونه شوكي به زانوها، آنان را خم كنيد.هر پا را خيلي سبك حركت دهيد، طوري كه انگار تازه زخم داشته است.از چوب‌هاي اسكي و يا باتون جهت تخفيف فشار روي زانوها و حفظ تعادل استفاده كنيد.سرعت گام‌هاي خود را كمتر از آن چيزي كنيد كه نيروي جاذبه مي‌خواهد.

حركت با ديگران در يك گروه

اجراي برنامه با ديگران لذت بخش‌تر است.گام‌هاي خود را با سرعتي برداريد كه وقت كم نياوريد.و طوري سرعت گروه را تنظيم كنيد كه آهسته‌ترين فرد فاصله زيادي از گروه نداشته باشد و نفر آخر در هنگام استراحت بتواند خودش را به گروه برساند و از همان زمان استراحت را شروع كنيد.

كندترين فرد را در جلوي صف بگذاريد. وسايل و ابزار گروهي را بين افراد با انرژي تقسيم كنيد. از فرد جلويي خود سه تا پنج قدم فاصله بگيريد، به هر كوهنورد همچنين هر كلنگ كوهنوردي، مقداري فضاي آزاد بدهيد. هميشه با گروه حركت كنيد. از ديگران فاصله زيادي نگيريد. زماني كه شاخه درختي را مي‌گيريد و مي‌خواهيد آن را رها نماييد به پشت سر خود نگاه كرده و فرياد بزنيد: شاخه!

زماني كه توقف مي‌كنيد در كنار راه بايستيد. جهت انجام هر كار ضروري اجازه بگيريد. در زمان ملاقات با گروه ديگري متواضع باشيد. رسم بر اين است كه گروهي كه در حال پايين رفتن است، مي‌ايستد. در مسيرهاي با شيب كم و يا زماني كه گروه پايين‌رونده بزرگ است، گروه بالارونده مي‌ايستد و به آنها راه مي‌دهد. زماني كه گروهي را با كوله‌پشتي ملاقات مي‌كنيد كنار راه بايستيد و به آنها راه بدهيد، از صحبت كردن بلند خودداري كنيد و حركات اضافي انجام ندهيد. كساني كه با دوچرخه كوهستان هستند هميشه مراعات پياده‌ها را بكنند.

در مسيرهاي طولاني و فرود، زماني كه پيدا كردن مسير شكل نيست، يك نقطه را براي جمع شدن انتخاب كنيد. اين كار باعث مي‌شود هر كسي با سرعت خود راه برود و گروه در دسته‌هاي كوچك‌تر تقسيم شود. گروه را در نقاط تقاطع و يا محل رد شدن از رودخانه دوباره جمع كنيد. افراد با تجربه را در جلو و پشت سر گروه قرار دهيد. آدمي بشاش و آماده كمك باشيد. كسي باشيد كه انسان تمايل داشته باشد با او برنامه اجرا كند.تا زماني كه علايم از روي مسير پاك نشده‌اند و تا موقعي كه مجبور به انتخاب جهت ديگري نشده‌ايد از روي پا‌كوب خارج نشويد كساني كه پا‌كوب اولي را درست مي‌كنند، هميشه آسان‌ترين راه را انتخاب كرده‌اند شما هم مانند آنها عمل كنيد.

مواجه شدن با حيوانات در طبيعت وحشي

حيات وحش محيط كوهستان افسونگر و اغلب جذاب است اما مشاهده پرندگان و حيوانات بايد از دور باشد و نبايد مزاحم آنها شد. در صورت مواجهه با حيواناتي در مسير، خود را آهسته كنار بكشيد به آنها فرصت بدهيد تا بتوانند خود را دور كنند. سعي كنيد از مسيرهاي سرازيري‌شان عبور كنيد زيرا آنها براي فرار، معمولاً جهت سربالايي را انتخاب مي‌كنند. فضاي زيادي را براي آنها باقي بگذاريد زيرا مواجهه حيوان با انسان در يك محدوده كوچك، خطر حمله را به وجود مي‌آورد.در سرزمين خرس‌ها از قلمروي شخصي آنها فاصله بگيريد. سعي كنيد از برخورد با آنها اجتناب كنيد. اگر مجبور به عبور از محل حيوانات هستيد سر و صداي زيادي راه بياندازيد تا نزديك شدن خود را به آنها اعلام كنيد.

كوهپيمايي و كوهنوردي آغاز مي شود با :     اول ايمني    ,    دوم ايمني   ,     سوم ايمني

اول ايمني: فرا گرفتن دانش كوهپيمايي و كوهنوردي و زندگي در طبيعت و استفاده از تجارب متخصصين در اين ورزش

دوم ايمني: استفاده از وسايل و لوازم استاندارد و مناسب در برنامه ها

سوم ايمني: استفاده به موقع از دانش فرا گرفته شده و لوازم

منابع:

_سایت رسمی فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی اسلامی

_وبلاگ آوای کوهستان

_ وبلاگ گروه کوهنوردی گیلانا

_ سایت انجمن کوهنوردان ایران


جهت دریافت فایل  PDF  کلیک نمائید.