آفتاب سوختگی

آفتاب سوختگي

تهيه، تنظيم و گردآوري : فرزين غلامين

مدرس فدراسيون كوهنوردي و صعودهاي ورزشي ج.ا.ا

 

شرح بیماری

آفتاب‌زدگی يا آفتاب سوختگي‌ عبارت‌ است‌ ازواکنش پوست و ساير اعضاي بدن‌ در‌ مواجهه‌ بیش‌ ازحدباآفتاب‌. آفتاب سوختگی نوعی التهاب پوستی است که در اثر مجاورت طولانی در معرض آفتاب یا سایر منابع پرتو ماوراي بنفش حاصل می‌شود. این سوختگی در اثر پرتو ماوراي بنفش موجود در نور خورشید یا دستگاه‌های برنزه‌کننده (سولاریوم) به ‌وجود می‌آید. از نشانه‌های آن می‌توان سرخی بیش از حد پوست، دردناک شدن و گاهی ایجاد تاول را نام برد.

علل‌ بیماری

آفتاب‌زدگی‌ بیشتر در فصول‌ گرم‌ و در ارتفاعات بالاکه‌ اشعه فرابنفش قویتر است‌، رخ‌ می‌دهد. مواجهه‌ با آفتاب محرک‌ آن‌ است‌ و معمولاً همراه‌ با آفتاب‌ سوختگی‌ است‌.

در افرادی‌ که‌ داروهایی‌ مصرف‌ می‌کنند که‌ باعث‌ حساسیت‌ به‌ نور می‌شوند (افزایش‌ حساسیت‌ به‌ اشعه‌ فرابنفش‌)، به‌ ویژه‌ محتمل‌ است‌.شایعترین‌ داروها عبارتنداز : آنتی‌بیوتیک‌ها،‌ تتراسایکلین ‌،داروهای‌ گوگرددار و قرصهای‌ ضد بارداری‌ خوراکی‌.

عوامل تشدید کننده

عفونت‌ زمینه‌ای‌ ، سابقه‌ آفتاب‌زدگی‌ ، اختلالات‌ متابولیک‌ مثل‌ دیابت یا بیماری‌ تیرویید و . . .

پیشگیری‌

*دورماندن از نورآفتاب بخصوص بين ساعات  10صبح  تا15 عصر .

*اگر سابقه‌ آفتاب‌زدگی‌ دارید، در صورت‌ امکان‌ دور از آفتاب‌ بمانید.

*درصورت‌ مواجهه‌ با آفتاب‌ از لوسیون‌های‌ ضد آفتاب‌ با قدرت‌ محافظتی (SPF)‌ 15 یا بالاتر استفاده‌ کنید ولباسهای‌ محافظ‌ بپوشید.

*برای‌ پیشگیری‌ از دهیدراتاسیون‌ (کم‌ آبی‌)، مایعات‌ فراوان‌ بنوشید.

نكته : هر دفعه كه بدون بهره گيري از كرم هاي حفاظتي در معرض نور آفتاب قرار بگيريد، به صدمه اي كه قبلا اشعه ماوراء بنفش به پوست تان زده مي افزاييد. اين صدمه بيشتر از صدمه ايست كه قبلا به پوست خورده است.

(1)

نكته : آفتاب زدگي، علاوه بر ناراحتيهاي آني شانس ابتلاي به سرطان پوست را بالا برده، و چين و چروكهاي پوست را بدتر ميكند. پيري زودرس كه نتيجه آفتاب زدگي حفاظت نشده پوست ميباشد، پوست را خشك و سفت كرده، موجب ميشود 15 تا 20 سال پيرتر از سن واقعي نشان داده شويد. اشعه ماوراءبنفش همراه پير نشان دادن پوست، به نور چشم لطمه ميزند، خطر و مشكلات بيشتري مانند فساد شبكيه و آب مرواريد به بار مي آورد.

اقدامات مهم در مواجهه با آفتاب سوختگي :

*پيش بيني درد

زماني كه ميدانيد وقت زيادي را در آفتاب گذرانيده ايد، آسپرين يا ساير داروهاي غيراستروئيدي و ضد التهاب (NSAID) را قبل از آغاز احساس سوختگي بخوريد. اين داروهاي غيرنسخه اي كانتر داروخانه ها (OTC) در برابر سوختن دو عمل انجام ميدهند، درد را تسكين ميبخشند و باعث كاهش التهاب و تورم ميشوند.

دكتر ويس ميگويد: چنان چه از اين داروها به موقع استفاده شود، التهاب را كم كرده و از بدتر شدن سوختگي جلوگيري ميكنند. بالاترين مقداري كه برچسب داروها تعيين كرده، پس از آغاز سوختگي به مدت 48 ساعت مصرف گردد.

*خنك نگه داريد

بهترين معالجه سوختگي ناشي از آفتاب آن است كه هر چه زودتر پس از آفتاب زدگي، روي محل سوخته شده آب سرد بريزيد، تا از بدتر شدن آن جلوگيري نماييد.كمپرس آب سرد و حمام آب سرد، حرارت ناشي از سوختگي را كاهش ميدهد.

*فقط از شير استفاده كنيد

كمپرس شير فوق العاده معالج خوبي براي انواع سوختگي است. يك تكه پارچه تميز را در شير فرو ببريد، آن را روي آفتاب زدگي قرار دهيد و بگذاريد اين كمپرس 30 دقيقه روي سوختگي بماند. اين كار را هر 2 تا 4 ساعت تكرار كنيد. حرارت شير بايستي به اندازه حرارت اتاق باشد، البته اگر كمي سردتر هم باشد بهتر است، ولي سردي هرگز نبايد به اندازه اي باشد كه به درجه صفر برسد.كمي بعد از استفاده از شير محل سوختگي را با آب شستشو دهيد.

(2)

*استفاده از پمادهاي ضد سوزش و پمادهاي بعدازآفتاب سوختگي

پمادها ومرطوب كننده هاي تسكين بخش (آنها كه مواد تحريك كننده نداشته و غيرمعطر هستند) مانند:

Celaphil Cream قادرند به سوختگي پوست تسكين دهند.مرطوب كننده هاي نعنايي يا اوكاليپتوس، باعث خنكي سوختگي ميشوند.پماد هيدروكورتيزون به پوست آرامش ميدهد

*مصرف آب و مايعات بيشتر

پوستي كه بر اثر آفتاب زدگي متورم شده، موجب از دست رفتن مايعات ساير قسمتهاي بدن گردد. به منظور جانشيني آن مايع، احتياج داريد مقدار زيادي آب بنوشيد. لااقل روزانه 8 ليوان آب بياشاميد، تا سوختگي از خود حرارت پس ندهد.

*از محافظ ها بهره گيريد

اولين خط دفاعي در برابر آفتاب زدگي استفاده از كرم هاي ضد آفتاب ميباشد. عادت نماييد هر صبح از اين محافظ ها استفاده نماييد.برچسب محصول را بخوانيد و مطمئن شويد كرم طوري تهيه شده باشد كه شما را عليه اشعه ماوراءبنفش نوع A و نوع B كه اشعه اي بسيار نفوذكننده بوده و علت آفتاب زدگي ميباشد، حفظ كند.

*از زمان اثربخشي كرم ضد آفتاب مطلع شويد

چنان چه بعد از تر شدن بدن به خوبي از كرم ضد آفتاب استفاده كنيد، ميتوانيد تا آن جا كه ضد آفتاب وعده داده، سالم باقي بمانيد. مثلا؛ اگر از ضد آفتاب 15  SPF بهره گيريد، ميتوانيد 15 برابر زماني كه از كرم استفاده نميكرديد، در خارج بمانيد.

*از پوشش استفاده كنيد

پيراهن هاي آستين بلند و شلوار يا دامن هاي بلند راحت، محافظ خوبي در برابر اشعه خورشيدي فراهم مي آورند. قانون ساده تجربي آنست كه براي حفاظت از پوست از پارچه اي كه نفوذناپذير بوده و مخصوص حفاظت از آفتاب بافته شده، بهره گيريد. هر چه گره هاي بافتني به هم نزديك تر باشند، درجه حفاظت بالاتر ميرود.

*كلاه بگذاريد و سايه ايجاد كنيد

براي مقابله با آفتاب از پوششي كه شامل كلاه دورپهن و عينك آفتابي ويژه حفاظت از اشعه ماوراءبنفش باشد، استفاده نماييد.

(3)

*مواظب ابرها باشيد

افراد غالبا در روزهاي تاريك و ابري كمتر به خطر آفتاب زدگي توجه ميكنند، اما حتي در زماني كه اصلا آفتاب پيدا نيست، نبايد خطر آفتاب زدگي را ناچيز بشماريد. زيرا تا حدود هشتاد درصد از اشعه ماوراءبنفش قادرند در ابرها نفوذ كرده و از آنها عبور نمايند.

در چه زماني بايد به پزشك مراجعه كرد؟

اگر بر اثر آفتاب زدگي احساس سرما نموديد، دل به هم خوردگي، تب، خستگي، و يا ضعف داشتيد، به پزشك مراجعه كنيد. در آفتاب زدگي شديد، پزشك پوست پماد يا دارويي براي كاهش تورم، درد و جلوگيري از عفونت تجويز ميكند. چنان چه سوختگي با دمل هاي فلفلي يا بيرنگ، تاول زياد و يا خارش فوق العاده توأم باشد، بايد به پزشك مراجعه شود. اين علائم نيز ممكن است نشانه اي از پيچيدگيهاي داخلي باشند، و اگر آفتاب زدگي عفوني شده باشد، بايستي به پزشك مراجعه نمود.علائم عفونت شامل رگه هاي قرمز رنگ يا چركهاي زردرنگ ميشود.

علائم آفتاب زدگي

الف) سردرد، سرگيجه، تهوع، ضعف و كاهش هوشياري

ب) غش كردن، تعريق شديد، بي اشتهايي

ج) گشاد شدن مردمك ها، نبض تند و ضعيف، تنفس سريع و سطحي

د) رنگ پريدگي پوست، دردهاي احتمالي عضلات، اشكال در راه رفتن

نكته : قبل از انتقال بيمار به مراكز درماني او را به محل خنك انتقال دهيد و كمپرس خنك به صورت و پوست او بماليد.تا آنجا كه مي توانيد لباس هايش را كم كنيد و به بيمار محلول آب نمك بدهيد (يك قاشق چايخوري در هر ليوان). اگر بيمار استفراغ كرد به سرعت او را نزد پزشك ببريد.

(4)

انواع طيف نور ماوراءبنفش

UVAو  UVB     و   UVC

بيش از 95درصد اشعه UV كه به سطح زمين مي‌‌رسد UVA است و كل اشعه UVC و بيشتر UVB توسط اكسيژن و لايه ازن جذب مي‌‌شود. نور خورشید شامل (50درصد) اشعه قابل دید، (40درصد) نور مادون قرمز و (10درصد) نور ماوراي بنفش می‌باشد.اشعه ماوراي بنفش زیان آور بوده و عامل ایجاد کننده آسیب‌های پوستی است.

ميزان نفوذ اشعه UV به پوست در لایه‌‌‌هاي مختلف پوست متفاوت است. UVA در درم و UVB اغلب در اپیدرم جذب می‌شود. کرم در لایه‌های فوقانی درم جذب می‌شود و UVC در صورتی‌که به سطح زمين برسد، توسط استراتوم كورنيوم و لايه‌هاي فوقاني اپيدرم جذب يا بازتاب مي‌شود. اشعه UV بر روي پوست اثرات آشکار کوتاه مدتی از جمله آفتاب سوختگی و برنزه شدن دارد. اثرات زيانبار آفتاب سوختگي با افزايش طول موج كمتر مي‌شود.

استفاده صحيح از ضد آفتاب‌ها

پوست باید تمیز و خشک باشد. یک‌ربع تا نیم ساعت قبل از بیرون رفتن از ضد آفتاب استفاده شود. مقدار ضد آفتاب باید کافی باشد (2 میلی‌گرم به ازاي هر سانتی متر مربع و یا یک بند انگشت برای کل صورت). نیاز است. هر چهار ساعت بسته به نوع ضد آفتاب بایستی تکرار شود. ضد آفتاب باید روی کل نواحی در معرض نور مالیده شود (صورت، پشت گردن، گوش‌ها و پشت دست‌ها). در زمان‌های شنا در استخر‌‌‌هاي رو باز از ضد آفتاب‌‌‌هاي واتر پروف یا مقاوم به آب استفاده شود مدت دوام این ضد آفتاب‌ها 80 دقیقه است و باید پس از اين مدت تجديد شوند.

کهیر آفتابی چیست؟

در برخی افراد تابش شديد آفتاب شدید در عرض چند دقیقه جوش‌های کوچک قرمز رنگی روی پوست آنها ايجاد مي‌كند که مثل جای نیش حشرات است و خارش دارد. در صورتی که فرد وارد سایه شود، این دانه‌ها در عرض يكي‌دو ساعت ناپدید می‌شوند. کهیر آفتابی گاهی بسیار شدید است؛‌ به‌طوری که فرد را از خارج شدن از خانه باز می‌دارد. این بیماری بیشتر در خانم‌های 20 تا 40 ساله دیده می‌شود و ممکن است چند سال پس از دیده شدن این بیماری در یک فرد مدام عود کند.

(5)

درجه بندي آفتاب سوختگي :

* آفتاب سوختگی درجه یک (سطحی)

آفتاب سوختگی عبارتست از تخریب پوست در اثر اشعه UV خورشید.در آفتاب سوختگی ای که پوست قرمز و گرم می شود و درد خفیفی دارد، تنها لایه بیرونی پوست دچار سوختگی شده است.اشعه ماورای بنفش نور خورشید به الاستین پوستی صدمه می زند و باعث می شود پوست قابلیت ارتجاعی و کشسانی خود را از دست بدهد و زودتر چروک شود.چند ساعت پس از بودن در زیر نورخورشید، آفتاب سوختگی رخ می دهد و چند روز یا چند هفته طول   می کشد تا خوب شود.

مصرف مسکن هایی مانند بروفن، گذاشتن کیسه یخ، کرم آلوئه ورا و یا کرم های مرطوب کننده ممکن است به کاهش درد و ناراحتی ناشی از آفتاب سوختگی کمک کند.

* آفتاب سوختگی درجه دو (عمیق)

در این مرحله، لایه های عمیق و اعصاب پوست صدمه می بینند، معمولا درد زیادی دارد و مدت زیادی طول می کشد تا خوب شود.مشخصات این نوع آفتاب سوختگی عبارت است از قرمزی، ورم و تاول های پوستی.

اگر پوستتان تاول زد، آن را نترکانید. اگر تاول را بترکانید، ممکن است عفونت کند.اگر دچار تاول پوستی شدید، بهتر است برای درمان آن به متخصص پوست مراجعه کنید.

کک و مک

بیشتر در فصل تابستان و در افرادی که موهای قرمز یا بور و پوست سفید دارند، کک‌ومک دیده می شود.کک و مک هیچ خطری ندارد، اما برخی از سرطان های پوست در مراحل اولیه خود، شبیه کک و مک هستند.اگر اندازه، شکل و یا رنگ خال پوستی شما تغییر کرد و دردناک بود، نزد پزشک متخصص پوست بروید.

پايان

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید

09119322678 -09370282710

جهت دریافت فایل  PDF  کلیک نمائید.